De rode loper

Waren filmpremières vroeger gezellige bijeenkomsten met crew, cast, vrienden, wat notabelen en geldschieters, allengs kwam daar de klad in.
Bestegen we eerst nog ongedwongen de trappen van Tuschinski - de bioscoop waar alle belangrijke premières plaatsvonden - op een gegeven moment verscheen daar opeens een lange rode loper en begon het ‘Hollywoodje spelen’.
In de jaren negentig deed het fenomeen ‘Bekende Nederlander’ zijn intrede en moesten er plotseling plaatsen worden gereserveerd voor mensen die niets met het tot stand komen van de film te maken hadden en die mij ook vaak totaal onbekend voorkwamen.
Maar, zo werd me verzekerd, ze zijn belangrijk voor de publiciteit. Zonder Bekende Nederlanders op de rode loper laten fotografen, televisieploegen en andere pers het afweten.
Ook was het de bedoeling dat alle mannelijke gasten voortaan in een smoking kwamen opdraven en dat de dames een mooie avondjurk droegen, want dat deden ze in Hollywood immers ook.
Ik heb me in mijn leven ooit één keer laten verleiden tot het aantrekken van een smoking. Dat was toen ik in de jury zat van de Nederlandse Filmdagen - zo heette het Utrechtse Film Festival destijds - en toen kon ik er niet onderuit, want al mijn mannelijke medejuryleden hadden wel met het apenpakje ingestemd.
Ik heb überhaupt nooit begrepen waarom mannen in het dagelijkse leven een pak aantrekken en een strop om hun nek strikken, en ik ben er daarom ook trots op dat alle premières van mijn films zonder de verplichte black tie-dresscode hebben plaatsgevonden.
Dat laatste was soms niet eenvoudig, want Tuschinski had op een gegeven moment de eis gesteld dat alle premières in het theater verplicht black tie moesten zijn. Dat heeft ooit bijna tot een handgemeen geleid met een overijverige bioscoopmedewerker die mij op de première van een bevriende regisseuse waar ik verscheen in mijn normale tenue de ville, ongevraagd van een vlinderdasje meende te moeten voorzien.
Voor mijn eigen premières ben ik toen maar uitgeweken naar het Circustheater in Den Haag en de Stopera. Beide prima plekken voor een filmpremière en vooral aan de première van Sint in de Stopera bewaar ik goede herinneringen.
Dat we voor Prooi weer  in Tuschinski terechtkwamen, had te maken met het versoepelde black tie-beleid en het feit dat de tram - speciaal ingehuurd om de crew en cast te vervoeren - voor de deur van het theater kon stoppen.
Bij de Stopera lag de halte een stuk verder weg. Zou wel een mooie lange rode loper hebben opgeleverd.

= = = =

 deze column verscheen ook in Het Parool van woensdag 23 januari 2019

Meer interessante informatie over het wel en wee van de Nederlandse film lezen? 
Meer anekdotes en tips en trucs over het maken van film in Nederland?
Lees het in:
'Buurman, wat doet u nu?'
Het onmisbare boek voor iedereen die van film houdt.
Hier verkrijgbaar:  
https://parachute.vrijeboeken.com/book/9789082070422-buurman-wat-doet-u-nu.html

De truc met de extra gulden

Dat er met het schrijven van scripts geld te verdienen is, merkte ik voor het eerst toen ik na mijn studie op de Filmacademie benaderd werd door Haig Balian en Chris Brouwer. Die hadden toen als producenten een samenwerkingsverband met Pieter Goedings, distributeur van artfilms en exploitant van The Movies, het arthousebioscoopje op de Haarlemmerdijk in Amsterdam.
Hoe de constructie precies in elkaar zat weet ik niet meer, maar de vraag was of ik samen met Pieter een script wilde schrijven. Pieter had namelijk allerlei ideeën voor een lange speelfilm, en ik moest die stroomlijnen tot een bruikbaar filmscript. Ik ontving daar dan honderd gulden per pagina voor. Waar het verhaal precies over ging is me ontschoten, maar het was iets met een paar meiden die in Frankrijk op vakantie gingen en er moest veel seks in, want dat vond Pieter leuk, en ik ook, dus het was een aangename opdracht.
Pieter boerde goed met zijn kleine bioscoopje. Hij zat vaak zelf achter een tafeltje in de hal de kaartjes te verkopen en hij had een eenvoudige doch geniale truc bedacht. Op elk bioscoopkaartje had hij met viltstift het door de bioscoopbond voorgeschreven bedrag met een gulden verhoogd. Die gulden stak hij vervolgens in zijn zak en vanuit de aldus ontstane berg zwart geld werden arme scenarioschrijvers zoals ik betaald.
Waarom het script nooit is afgemaakt, weet ik niet meer. Het was lastig om enige samenhang in de brei van ideeën van Pieter te krijgen, en na een pagina of twintig werd het wel duidelijk dat het script nooit tot een film zou leiden.
Verdiende ik met het script voor Pieter tenminste nog geld, het komt veel vaker voor dat er helemaal niets wordt verdiend. Van scenarioschrijvers wordt vaak verwacht dat ze veel onbetaalde tijd steken in het uitwerken van ideeën, het schrijven van treatments, of het ontwikkelen van voorstellen voor allerlei prijsvragen. En dan is het altijd afwachten of een van die projecten ooit het witte doek haalt.
Ik heb zelf tientallen scripts op de plank liggen die allemaal om een of andere reden niet zijn doorgegaan.
Is dat jammer? Soms wel. Een afgebroken project met Adje - destijds de sidekick van Paul de Leeuw -  had een aantal van de grappigste scènes die ik ooit heb geschreven.
Een thriller over een chirurg die zijn seriemoordende tweelingbroer op het spoor komt, was dermate morbide dat de Kijkwijzer waarschijnlijk een speciale categorie in het leven had moeten roepen.
Een grote spectaculaire actiefilm over een kapster die een dubbelleven leidt als geheim agent, vind ik zelf een van de beste dingen die ik ooit heb geschreven.
De redenen waarom projecten niet doorgaan zijn vaak onduidelijk, duister, onbegrijpelijk en vrijwel altijd jammer.
Maar hé, het is 2019. Een nieuw jaar met nieuwe voornemens. En jezelf ongegeneerd promoten hoort daar ook bij.
Het wordt een spannend filmjaar. Dat voel ik gewoon. Filmliefhebbers met zwart geld kunnen zich bij mij melden.

= = = =

 deze column verscheen ook in Het Parool van woensdag 9 januari 2019

Meer interessante informatie over het wel en wee van de Nederlandse film lezen? 
Meer anekdotes en tips en trucs over het maken van film in Nederland?
Lees het in:
'Buurman, wat doet u nu?'
Het onmisbare boek voor iedereen die van film houdt.
Hier verkrijgbaar:  
https://parachute.vrijeboeken.com/book/9789082070422-buurman-wat-doet-u-nu.html